يكي از واحدهاي توليد كمپوست، چندي پيش ۱۲۰۰ كيلو بذر سفارش داد. از قضا ۹۵۰ كيلو بيشتر نداشتم. وقتي مطلع شدم، اين مقدار بذر را براي ۸۰ تن كمپوست مي خواهد، تعجب كردم. براي ۸۰ تن كمپوست در تابستان، ۲۵۰ كيلو بذر كفايت مي كند. چرا ۵ برابر؟ با تاكيد بنده و اطميناني كه به ايشان دادم، بر خلاف ميل بنده، نهايتا راضي شدند كه ۸۰۰ كيلو از اين بذر را براي ۸۰ تن كمپوست استفاده كنند. يعني ۱% و در واقع سه برابر مقدار استاندارد!! با اين مقدار بذر هم بعد از ۱۴ روز كمپوستهايش آماده خاكدهي شده بود و الان هم احتمالا فلش ۱ را برداشت مي كنند. خوب در اينجا با استفاده از ۸۰۰ كيلو به جاي ۱۲۰۰ كيلو به همان هدف خود رسيدند و از طرفي هم به قول اون طرف آبي ها، ۱۳۰۰۰۰۰ تومان پس انداز كردند. اگر نظر بنده را اعمال مي كردند حدود ۳۰۰۰۰۰۰ تومان پس انداز مي كردند. كه نكردند!! اين سري ۶۰۰ كيلو بذر بيشتر تحويلشان ندادم تا بالاجبار كمتر بذر بزنند. امروز هم يكي از واحدهاي توليد كمپوست و قارچ براي ۲۰ تن كمپوست ۳۰۰ كيلو بذر مي خواست!! خودشان ۱۲۰ كيلو داشتند و دنبال خريد ۲۰۰ كيلوي ديگر بودند!. به ايشان تضمين دادم كه همان ۱۲۰ كيلو زيادي هم هست، دنبال بذر بيشتر نباشد و هزينه اضافي نكند.

دوستان كمپوست ساز، قبلا هم عرض كرده ام كه آزمايشات تجربي نشان داده است كه بهترين ميزان بذر در قارچ دكمه اي سفيد، در تابستان به ازاي هر تن كمپوست ۳ كيلو گرم و در زمستان ۵ كيلو گرم مي باشد. من اصلا نمي دانم چرا در كشور ما به ازاي هر تن كمپوست ۱۰ كيلو گرم بذر و يا حتي ۱۵ كيلو گرم استفاده مي كنند؟ بر اساس كدامين آزمايشات و منابع علمي معتبر؟ استفاده از بذر اضافي چه توجيهي دارد؟ وقتي كه آزمايشات ميداني نشان داده است بيشترين مقدار عملكرد قارچ در سالن ايده آل در تابستان با ۳ كيلو گرم به ازاي هر تن كمپوست حاصل مي شود، سه تا پنج برابر مقدار توصيه شده براي چيست؟. عزيزان من ميزان بذر بيشتر در كمپوست، تنفس بيشتر ميسليوم را به دنبال خواهد داشت و پيامد ان توليد گرماي بيشتر در كمپوست خواهد بود. كداميك از سالن داران در تابستان با مشكل سرد كردن كمپوست دست و پنجه نرم نمي كنند؟ همين امروز كمپوستي كه به يكي از سالن‌داران مشهد تحويل داده شده بود، دمايش بيشتر از ۴۰ درجه شده بود! به احتمال قوي يكي از دلايلش استفاده از بذر بيش از حد بوده است. بذر زيادي در كمپوست در سالن هم مشكلاتي به دنبال خواهد داشت. مدام در گروه ها مي بينم كه مي فرمايند در حالي كه دماي سالن را به ۲۲ رسانده اند ولي دماي كمپوست از ۲۷ درجه پايين تر نمي آيد. آيا يكي از دلايلش ميزان بذر بيشتر از اندازه نيست؟ عزيزان من ميزان بذر در قارچ دكمه اي در تابستان ۳/.% و در زمستان ۵/.%. كفايت مي كند. اين مقدار از نظر علمي و تجربي ثابت شده است و از اين نظر فرقي بين كمپوست و بذر خارجي و ايراني وجود ندارد.

ميزان بذر بيشتر يعني توليد گرماي بيشتر در كمپوست و افزايش دماي آن به بيش از ۲۴ درجه سانتي گراد كه پيامد آن تحميل هزينه سرد كردن سالن (اگر ميسر شود) و كاهش پتانسيل عملكرد قارچ مي باشد. يادمان باشد بهترين دما براي رشد ميسليوم در كمپوست ۲۳ درجه سانتيگراد است نه ۲۷ درجه. اگر اسپاون ران در ۲۳ درجه انجام شود، هم رشد ميسليوم سريعتر خواهد بود و هم عملكرد بيشتري حاصل خواهد شد و هم قارچهاي رقيب و بيماريها كمتر مشكل ساز خواهند شد.

يادآوري كنم كه در قارچ صدفي ميزان بذر ۵% يعني ده برابر ميزان بذر براي دكمه اي، توصيه مي شود.